Omdat kieviten, grutto's en tureluurs het met het jaar moeilijker hebben, worden ze dit seizoen in de Krimpenerwaard royaal ontvangen. Met behulp van een waterpomp op zonne-energie laten acht boeren een stukje land onderlopen om een ideaal leefgebied te creëren voor de weidevogels.

Sander Verrips 03-04-18, 15:50

Het laagje water op een greppelvormend land van maximaal 40 centimeter diep wordt een plasdras genoemd. Voor een weidevogel vormt dit een perfecte plek, zegt Mariëlle Oudenes van het Agrarisch Collectief Krimpenerwaard, die initiatiefnemer van het project is. ,,Een plasdras is een bron van voedsel. Voor de eerste weken om aan te sterken van de reis uit Afrika en later voor de kuikens. Om het water heen groeit wat wilder, kruidenrijk gras. Hier zijn eieren en later kuikens ook beter beschut tegen de vijanden.''

Machines

Niet alleen het toenemend aantal natuurlijke belagers als kraaien, roofvogels, marters en vossen vorm een bedreiging voor de weidevogels, ook de landbouwmachines zijn de laatste jaren steeds groter geworden. ,,Het doel van het gebruik van de plasdrassen is om de huidige populatie in stand te houden. Het zou mooi zijn als we zelfs een beetje kunnen plussen'', zegt Oudenes.

Eén van de acht Krimpenerwaardse plasdrassen ligt diep op het land van agrariër Koos Verkuil aan de Koolwijkseweg in Stolwijk. Hoewel er nog maar kort een laagje water op het land staat, heeft dat nu al effect. Gewapend met een verrekijker spot liefhebber Oudenes al tientallen weidevogels in en om het water. Verkuil krijgt een glimlach van het voorlopige resultaat. ,,Het is een mooi gezicht om de vogels langs het randje van het water te zien lopen.''

De weidevogels houden van een klein laagje water met slikkerige en voedzame randen. Als het water te diep is, komen er juist andere vogels als ganzen op af. Aan de rand van de plasdras legt Verkuil uit hoe de pomp precies werkt. ,,Het leidingennet dat er normaal voor zorgt dat onderlopen land weer leeg kan lopen, hebben we nu met zakken afgesloten. De pomp op zonne-energie laat het water op het land lopen zodat het moerassig wordt. De hoogtemeter zorgt ervoor dat het water niet te diep wordt, verder hoef je er zelf niets aan te doen.''

Het Agrarisch Collectief heeft de plasdraspompen dankzij steun van het provincie kunnen aanschaffen. De deelnemende boeren krijgen een kleine vergoeding voor de onkosten of de uren die ze extra maken. Verkuil, die een melkveebedrijf heeft, stelt zo'n 10 procent van zijn land ter beschikking voor het project en vindt dat geen opoffering. ,,Je moet echt iets met de weidevogels hebben, anders hoef je het niet te doen. Het land levert misschien iets minder op en daar krijg je een kleine vergoeding voor.''

De plasdras in het Stolwijkse land lijkt met de talloze neergestreken weidevogels voorlopig een succes te zijn. Oudenes wil nog niet te vroeg juichen. ,,Het doel is om over enkele maanden zo veel mogelijk vliegklare kuikens te hebben. Deze plasdras hebben de vogels nu gevonden en ze zijn lekker aan het eten. Nu moeten ze alleen nog gaan broeden. Daar heb ik alle vertrouwen in.''

Weidehof en het ACK zijn betrokken bij Proeftuin Krimpenerwaard. Binnen dit project wordt door diverse partijen gezocht naar een vorm van landbouw in de Krimpenerwaard die aangepast is aan de natuurlijke omstandigheden en deze benut voor een goede productie.
Het doel van adaptieve landbouw is de productie van gezond voedsel met passende verdiensten en behoud van natuur- en landschapskwaliteit.

Weidehof en het ACK werken samen met verschillende bedrijven en de vrijwilligers van de Natuur en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard (NVWK) aan de monitoring van voorkomende soorten in onze waard.
Gedurende het weidevogelseizoen wordt het gedrag van weidevogels gemonitord om zo te bepalen waar nesten zich bevinden en welke vogels kuikens hebben. Een grote rol hiervoor is weggelegd voor de weidewachters van de NVWK. De vrijwilligers zijn gekoppeld aan een eigen gebied of agrariër en houden voor die percelen zo goed als mogelijk bij welke vogels er voorkomen.
Om een beeld te krijgen van de predatiedruk worden in 2018 tellingen gedaan van vliegende predatoren als kraai en reiger. Daarnaast wordt de habitat geschiktheid voor grondpredatoren bekeken.
Landelijk is de enorme teruggang in insecten veelvuldig in het nieuws. Om de insecten voor weidevogels te monitoren wordt door het Louis Bolk instituut een onderzoek uitgevoerd in de polder Krimpen ad Lek. Op een aantal momenten in het groeiseizoen wordt op verschillende percelen in beeld gebracht hoeveel insecten aanwezig zijn. Het onderzoek zal uitwijzen hoe het voedselaanbod van insecten voor weidevogels in deze polder is.

De kwaliteit van het oppervlaktewater heeft nog steeds verbetering nodig, ondanks de vele inspanningen van de afgelopen jaren. Met een integrale aanpak gaan zoveel mogelijk agrarische bedrijven met concrete maatregelen aan de slag.
Het doel van het project is om zoveel mogelijk melkveehouders in de Krimpenerwaard bewust te maken van de relatie tussen de agrarische bedrijfsvoering en de waterkwaliteit in de regio.
Er zijn verschillende maatregelen die praktisch toepasbaar zijn. Het Agrarisch Collecief Krimpenerwaard gaat met de agrariërs aan de slag met het op ecologische wijze onderhouden van de sloten op het bedrijf. Door met elkaar na te denken over een onderhoudsplan voor de sloten waarin staat aangegeven wanneer welke gesloot gebaggerd of geschoond wordt ontstaat een praktisch werkdocument voor de boer.