Organisatie positief verrast door betrokkenheid aanwezigen
De informatiebijeenkomst van gemeente Krimpenerwaard en provincie Zuid-Holland over de toekomst van het landelijk gebied trok meer dan 100 bezoekers.
De bijeenkomst was creatief ingestoken met tafelsessies van 20 minuten op zes diverse thema’s. Voor het thema Weidevogels & Biodiversiteit mocht o.a. Marielle Oudenes van Weidehof de gesprekken leiden. Er was veel belangstelling en men maakte zich vooral zorgen om het voortbestaan van de weidevogels in de Krimpenerwaard. Ook de andere thema-tafels, als waterkwaliteit en bodemdaling, stikstof, vitaliteit buitengebied en toekomst van de landbouw, werden druk bezocht.
Visionaire ideeën
De inbreng van de groepen kwam op een flip-over. Er waren wel regels: je mocht niet discussiëren (een beetje, maar zonder je gelijk te willen halen), je moest naar elkaar luisteren en elkaar dus uit laten praten. Op een enkele uitzondering na verliepen de gesprekken rustig en kwam er van alles voorbij aan visionaire ideeën voor het landelijke gebied.
Bewoner: ,,Kunnen we van de Krimpenerwaard geen biologische tuin maken?”
Naast een goed verdienmodel voor boeren die het landschap onderhouden kwam er ook een vraag of de Krimpenerwaard zich niet leent voor meer biologisch boeren of zelfs een grote ‘biologische tuin’….Out of the box, maar dit idee haalde het niet.
En de kreeften-problematiek kwam bij veel tafelgesprekken naar voren. De inwoners van de Krimpenerwaard zien dit als een groot probleem voor de waterkwaliteit en de biodiversiteit van de sloten. Terecht vonden ook de gemeente en provincie en actie is nodig.
Aan het eind van de avond waren de Regiegroep, wethouder Barth en gedeputeerde Rijkaart enthousiast over de betrokkenheid. De input van deze avond wordt meegewogen in de uiteindelijke visie over de toekomst van het landelijk gebied in de Krimpenerwaard.
Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) werkt, maar boerenlandvogels profiteren nauwelijks
Het ANLb remt de daling van het aantal weide- en akkervogels, maar er is meer zogenoemd zwaar beheer nodig om de negatieve trend om te buigen. Dat schrijven onderzoekers van Wageningen Universiteit en Sovon Vogelonderzoek Nederland in de Ecologische Evaluatie 2025. Weidehof Krimpenerwaard herkent de conclusies uit het rapport.
Uit de evaluatie blijkt dat gebieden met ANLb het beter doen dan gebieden zonder natuurbeheer, maar het is landelijk niet meer dan een rem op de daling. Voor een stabiele populaties van weidevogels moet minstens 41% van een gebied uit zwaar beheer bestaan. Voor de grutto ligt die drempel op 46%. Denk hierbij aan plas-dras, kruidenrijk randen en grasland, extensieve maai- en beweidingsmaatregelen. Volgens de onderzoekers is het noodzaak om de focus te leggen op de gebieden die het goed doen. Nog te vaak is er sprake van versnippering van het beheer.
In de Krimpenerwaard zetten 125 agrariërs zich in voor de weidevogels en de biodiversiteit van het landschap. Het totale areaal ANLb is ruim 2100 ha, met 30% zwaar beheer. We voldoen hiermee ruimschoots aan de huidige eis van 25%, vastgesteld door de provincie Zuid-Holland. Maar er is naar mijn overtuiging altijd ruimte voor verbetering.
Randvoorwaarden
Om het ANLb in de Krimpenerwaard te versterken en uit te breiden is het belangrijk dat de randvoorwaarden kloppen. Zo moet de vergoeding voor de agrariërs substantieel omhoog. Daarvoor zou de 500 miljoen, die het Rijk vanaf 2026 jaarlijks beschikbaar stelt, kunnen worden gebruikt.
Daarnaast is er de veelgehoorde klacht over de starheid van het stelsel; kalenderlandbouw, veel administratieve rompslomp en een hoge controledruk. Deze zaken zijn voor collectieven redenen om te werken met afspraken op maat, waar nodig buiten het stelsel om. Voorbeelden hiervan zijn de mozaïektoeslag (staffelvergoeding bij meerdere beheerpakketten binnen het bedrijf), en vergoedingen per broedpaar.
Deze afspraken zijn in de evaluatie meegenomen. Het mag duidelijk zijn dat het voor alle betrokkenen beter is om het aan de voorkant beter te organiseren.
Een bedrijfstoeslag zou passend zijn voor agrariërs met meer dan 15 a 20% zwaar beheer. Op dit moment komen agrariërs met deze percentages nog te vaak in het rood te staan.
Tot slot is langjarige zekerheid en een intensievere samenwerking met terrein beherende organisaties (TBO’s) noodzakelijk voor een groei van de weidevogelpopulatie. Alleen gezamenlijk kunnen we de gestelde doelen bereiken. Het ANLb draagt niet alleen bij aan biodiversiteit. Winst ligt volgens de evaluatie ook in de realisatie van andere natuurdoelen als waterkwaliteit en klimaat. Dit vraagt volgens mij om een lange termijn visie van de overheid en een eerlijke beloning voor agrariërs die zich daarvoor inzetten. Volgens de onderzoekers is de overheid nu aan zet. En die conclusie onderschrijf ik.
Volgend jaar bestaat het ANLb in zijn huidige vorm 10 jaar en volgens mij is er echt wel wat te vieren. Niet alleen in de Krimpenerwaard, maar ook landelijk zetten de collectieven samen met de agrariërs stappen en als je ziet wat we met 6% ANLb hebben bereikt dan mogen we daar best trots op zijn!
8e seizoen kruidenrijk graslandcampagne 1001 ha Urgenda/LTO
Sinds 2020 werken milieuorganisatie Urgenda en LTO Melkveehouderij samen om boeren te stimuleren te experimenteren met kruidenrijk inzaaien. Deelnemers krijgen 40-75% korting op zaai- en plantgoed. Inmiddels doen er ruim 1800 boeren mee.
Het is volgens Wilco Brouwer de Koning van LTO Nederland een laagdrempelige manier om boeren erbij te betrekken: ,,Kruidenrijk grasland is mooi, maar wel even een leerproces. Via 1001ha kunnen boeren laagdrempelig uitproberen of het wat voor ze is. Met succes dus.’’ Melkveehouders kunnen met behoud van productie bijdragen aan het terugdringen van CO2 en het verbeteren van de biodiversiteit.
Ook gemeente Krimpenerwaard stelt financiële middelen beschikbaar voor dit project. Houd de berichtgeving van LTO in de gaten voor meer informatie.
De 12- jarige Vin Oudenes uit Bergambacht vindt eerste kievitsei in de Krimpenerwaard
Vin Oudenes had het paartje kievit, aan de Kadijk ter hoogte van de Bovenberg in Bergambacht, al in het vizier. Tijdens een mountainbike tocht spotte Vin het actieve mannetje, dat verschillende nestjes (kuiltjes) fabriceerde om het vrouwtje te imponeren. Het vrouwtje testte ze allemaal en koos uiteindelijk haar nest!
Het gedrag van weidevogels is bij Vin door z’n moeder met de paplepel ingegoten, hij heeft er oog voor! Om de dag - meteen uit school - ging hij even kijken en met succes: op 16 maart werd zijn geduld beloond!
Het nest ligt op het perceel van Schep Holsteins die deelneemt aan het agrarisch natuurbeheer van Weidehof Krimpenerwaard. Er is ruige mest op het perceel aangebracht, wat het voor de kievit nog aantrekkelijker maakt vanwege de vele wormen én het aanwezige nestmateriaal.
Opleiden van nieuwe drone piloten
Het broedseizoen moet nog beginnen, maar het drone team van Weidehof draait al volop. Nee; niet met het zoeken naar nesten, maar met het opleiden van nieuwe piloten. Veldcoördinator Klaas en agrarisch adviseur Arne krijgen les van Joop die ze vakkundig de kneepjes van het vliegen bijbrengt.
Drones zijn niet meer weg te denken in de bescherming van weidevogels. Bij Weidehof werkt een speciaal drone team met geavanceerde cameratechnieken en geoptimaliseerde hard- en software om nog beter te speuren naar nesten. Vooral in het hoge gras is de inzet van drones een uitkomst. Het team bestaat uit 12 medewerkers, ieder met z’n eigen taken en verantwoordelijkheden. En wordt nu dus uitgebreid met twee nieuwe vliegers.
